floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Centaurea depressa
 
Kızılçevlik / Pınarbaşı / Kayseri - Temmuz 2021 © Serdar Ölez
Centaurea depressaCentaurea depressaCentaurea depressaCentaurea depressaCentaurea depressaCentaurea depressaphotos
Gözlem bildir
Gökbaş
Asteraceae / Centaurea / Centaurea depressa
mapmapmapmapmapmapmapmapmapmap
Gökbaş (Centaurea depressa) Papatyagiller (Asteraceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Güney Marmara, Batı Karadeniz, İç Batı Anadolu, Orta Kızılırmak, Konya, Erzurum-Kars, Antalya, Adana alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir.

Türkçe literatürde genellikle Gökbaş olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde acımık veya peygamber çiçeği olarak bilinir. Bilimsel olarak Centaurea depressa M.Bieb. şeklinde tanımlanır.

Centaurea etimolojisi

Centaurea cins adı Latincede `yüz` anlamına gelen centum kelimesi ile `altın` anlamına gelen aurum kelimesinin birleşiminden türetilmiştir; cinsin ilk tür örneğinin parlak sarı çiçeklerine işaret eder. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. M.Bieb. kısaltması bilim insanı Friedrich August Marschall von Bieberstein (1768-1826) için kullanılmıştır.

Morfoloji


20-60 cm boylanabilen, genellikle tabandan dallanmış, tek yıllık otsu bir türdür. Gövdeler tekil, dallanmış veya yayılı; gri renkte seyrek kaba tüylüdür. Yapraklar gri renkte kaba tüylü; alttakiler saplı, dikdörtgenimsi, 5–10 cm, tam kenarlı veya sığ tüysü bölmeli, küt uçlu; orta ve üsttekiler sapsız, şeritsi, mızraksı veya dikdörtgenimsi, tam kenarlı ve dikensi uçludur. Çiçeklenme Mayıs-Temmuz aylarında; çiçekler tekil; involukrum yumurta-çan biçimli, 15–20 mm; involukrumu oluşturan pulsu yapraklar (filariler) yeşil, yumurtamsı (dışta) veya dikdörtgenimsi (içte), tüysüz, kenarlar ve dik uzantılar gümüşümsü beyaz-kahverengi, ince ve kuru zarlı, 1.5-2 mm narin dişli; çiçekçikler 25–35; üreyimsiz çiçekçiklerin taç yaprakları yayılı, koyu mavi, 25–30 mm, dışa doğru genişleyen; üreyimli çiçekçikler eflatun, yaklaşık 15 mm´dir. Tohumlar kahverengi, 4.5–6 mm, papuslara yakın yerleri kısa havlı, diğer kısımlar tüysüz; dıştaki çiçekçiklerin papusları 2-8 mm düzensiz sert kıllı, içte kalanlar 1.5 mm ve narindir.


listMaplistPiclist

Gözlemler


Centaurea depressaKeskin / Kırıkkale
Mayıs 2024 ©Serdar Ölez
Centaurea depressaYenicami / Pınarbaşı / Kayseri
Nisan 2024 ©Serdar Ölez
Centaurea depressaGölbaşı / Ankara
Mart 2024 ©Serdar Ölez
Centaurea depressaKaramık Karacaören / Çay / Afyonkarahisar
Haziran 2023 ©Serdar Ölez
Centaurea depressaYenidoğan / Polatlı / Ankara
Mayıs 2023 ©Serdar Ölez
Centaurea depressaKızılçevlik / Pınarbaşı / Kayseri
Temmuz 2021 ©Serdar Ölez
Centaurea depressaProf. Dr. Ahmet Taner Kışlalı / Çankaya 
Mayıs 2021 ©Figen Balamur Uğur
Centaurea depressaKaraşar / Beypazarı / Ankara
Haziran 2019 ©Serdar Ölez
Centaurea depressaGürün / Sivas
Ekim 2018 ©Selvinaz Gülçin Bozkurt vd.
Centaurea depressaAnkara
Aralık 2015 ©İsmail Eker vd.
Benzer taxonlar
Centaurea depressa eşisimleri/sinonimleri: Cyanus depressus
Türkiye´de doğal yayılan diğer Centaurea türleri: C.acicularis, C.aegialophila, C.aggregata, C.akmanii, C.aksoyi, C.aladaghensis, C.albiflora, C.albonitens, C.amaena, C.amanicola, C.amanosensis, C.antalyensis, C.anthemifolia, C.antiochia, C.antitauri, C.aphrodisea, C.arenaria, C.arifolia, C.armena, C.athoa, C.aucheri, C.austroanatolica, C.aytugiana, C.aziziana, C.babylonica, C.balsamita, C.baseri, C.behen, C.bingoelensis, C.bruguierana, C.cadmea, C.calcitrapa, C.calolepis, C.cankiriensis, C.carduiformis, C.cariensiformis, C.cariensis, C.cassia, C.cataonica, C.chaldaeorum, C.cheirolepidoides, C.cheirolopha, C.chrysantha, C.consanguinea, C.coronopifolia, C.cuneifolia, C.davisii, C.deflexa, C.demirizii, C.depressa, C.derderiifolia, C.dichroa, C.diffusa, C.doddsii, C.drabifolia, C.drabifolioides, C.dursunbeyensis, C.elazigensis, C.ensiformis, C.ertugruliana, C.fenzlii, C.foliosa, C.gigantea, C.glabroauriculata, C.glastifolia, C.goksivriensis, C.gulissashvilii, C.hakkariensis, C.halophila, C.handelii, C.haradjianii, C.haussknechtii, C.helenioides, C.hermannii, C.hierapolitana, C.hyalolepis, C.iberica, C.inermis, C.inexpectata, C.isaurica, C.jacea, C.kaynakiae, C.kilaea, C.kirmacii, C.kizildaghensis, C.kochiana, C.kotschyi, C.kurdica, C.lanigera, C.laxa, C.leptophylla, C.longifimbriata, C.luschaniana, C.lycaonica, C.lycia, C.lycopifolia, C.lydia, C.macrocephala, C.macroptilon, C.malatyensis, C.marashica, C.mersinensis, C.nallihanensis, C.nemecii, C.nerimaniae, C.nigrescens, C.nivea, C.nydeggeri, C.obtusifolia, C.ochrocephala, C.odyssei, C.oltensis, C.olympica, C.pamphylica, C.paphlagonica, C.patula, C.persica, C.pestalozzae, C.phrygia, C.pichleri, C.pinetorum, C.polyclada, C.polypodiifolia, C.pseudokotschyi, C.pseudoreflexa, C.pseudoscabiosa, C.pterocaula, C.ptosimopappa, C.ptosimopappoides, C.pulchella, C.reflexa, C.regia, C.reuteriana, C.rhizantha, C.rhizocalathium, C.rigida, C.rupestris, C.sakariyaensis, C.salicifolia, C.saligna, C.salonitana, C.sclerolepis, C.scopulorum, C.sennikoviana, C.sericea, C.serpentinica, C.sieheana, C.sipylea, C.sivasica, C.solstitialis, C.sosnowskyi, C.spectabilis, C.spicata, C.spinosa, C.stapfiana, C.stereophylla, C.stevenii, C.subcordata, C.szovitsiana, C.tardiflora, C.thracica, C.tomentella, C.tossiensis, C.tuzgoluensis, C.ulrichiorum, C.urvillei, C.vanensis, C.vermiculigera, C.virgata, C.wagenitzii, C.werneri, C.wiedemanniana, C.yaltirikii, C.yozgatensis, C.zarrei, C.zeybekii, C.ziganensis




Kaynaklar
  1. Flora of North America | Volume 19 | Page 183, 184
  2. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  3. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  4. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  5. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)