floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Centaurea pterocaula
 
Başkale / Van - Temmuz 2024 © Serdar Ölez
Centaurea pterocaulaCentaurea pterocaulaCentaurea pterocaulaCentaurea pterocaulaCentaurea pterocaulaCentaurea pterocaulaphotos
Gözlem bildir
Çoruşbozan
Asteraceae / Centaurea / Centaurea pterocaula
mapmapmapmapmap
Çoruşbozan (Centaurea pterocaula) Papatyagiller (Asteraceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Konya, Erzurum-Kars, Yukarı Murat-Van, Hakkari alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. (900-) 1500-2100 m yükseltiler arasında; çayırlıklar, kuru yamaçlar ve döküntü nadas alanlarında gözlemlenebilir.

Bilimsel olarak Centaurea pterocaula Trautv. şeklinde tanımlanır.

Centaurea etimolojisi

Centaurea cins adı Latincede `yüz` anlamına gelen centum kelimesi ile `altın` anlamına gelen aurum kelimesinin birleşiminden türetilmiştir; cinsin ilk tür örneğinin parlak sarı çiçeklerine işaret eder. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Trautv. kısaltması bilim insanı Ernst Rudolf von Trautvetter (1809-1889) için kullanılmıştır.

Morfoloji


Çok yıllık, 40-85 (-150) cm, gövde dik, uzunluğunun çoğunda kanatlı, tepe yakınında az sayıda dalllanmış. Yapraklar az pürüzlü ve çok kısa tüylü, bazen ayrıca örümcek ağsı tüylü, tam kenarlı; dip ve alt yapraklar saplı, mızraksı, orta ve üst sapsız, alta indikçe daha sarkık; üstlerdeki yapraklar hemen hemen şeritsi. İnvolukrum 18-22 x 10-18 mm, hemen hemen küremsi. Tırnaklar geniş, filarilerin dip kısmını neredeyse tamamen gizler durumda, daire şeklinde, biraz sarkık, 5-7(-8) mm geniş, şeffaf ve açık kahverengi merkezli, marjin biraz küçük dişli ve batıcı. Çiçekler sarı, parlak değil. Akenler 6 mm; papus 6-11 mm ve sorguçsu tüylü.



listMaplistPiclist

Gözlemler


Centaurea pterocaulaBaşkale / Van
Temmuz 2024 ©Serdar Ölez
Centaurea pterocaulaPülümür / Tunceli
Eylül 2019 ©Salih Usta
Centaurea pterocaulaEğrisöğüt / Pınarbaşı / Kayseri
2002 ©Ayşe Mine Özkan v.d.
Centaurea pterocaulaPülümür / Tunceli
Mayıs 2020 ©Metin Armağan
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan diğer Centaurea türleri: C.acicularis, C.aegialophila, C.aggregata, C.akmanii, C.aksoyi, C.aladaghensis, C.albiflora, C.albonitens, C.amaena, C.amanicola, C.amanosensis, C.antalyensis, C.anthemifolia, C.antiochia, C.antitauri, C.aphrodisea, C.arenaria, C.arifolia, C.armena, C.athoa, C.aucheri, C.austroanatolica, C.aytugiana, C.aziziana, C.babylonica, C.balsamita, C.baseri, C.behen, C.bingoelensis, C.bruguierana, C.cadmea, C.calcitrapa, C.calolepis, C.cankiriensis, C.carduiformis, C.cariensiformis, C.cariensis, C.cassia, C.cataonica, C.chaldaeorum, C.cheirolepidoides, C.cheirolopha, C.chrysantha, C.consanguinea, C.coronopifolia, C.cuneifolia, C.davisii, C.deflexa, C.demirizii, C.depressa, C.derderiifolia, C.dichroa, C.diffusa, C.doddsii, C.drabifolia, C.drabifolioides, C.dursunbeyensis, C.elazigensis, C.ensiformis, C.ertugruliana, C.fenzlii, C.foliosa, C.gigantea, C.glabroauriculata, C.glastifolia, C.goksivriensis, C.gulissashvilii, C.hakkariensis, C.halophila, C.handelii, C.haradjianii, C.haussknechtii, C.helenioides, C.hermannii, C.hierapolitana, C.hyalolepis, C.iberica, C.inermis, C.inexpectata, C.isaurica, C.jacea, C.kaynakiae, C.kilaea, C.kirmacii, C.kizildaghensis, C.kochiana, C.kotschyi, C.kurdica, C.lanigera, C.laxa, C.leptophylla, C.longifimbriata, C.luschaniana, C.lycaonica, C.lycia, C.lycopifolia, C.lydia, C.macrocephala, C.macroptilon, C.malatyensis, C.marashica, C.mersinensis, C.nallihanensis, C.nemecii, C.nerimaniae, C.nigrescens, C.nivea, C.nydeggeri, C.obtusifolia, C.ochrocephala, C.odyssei, C.oltensis, C.olympica, C.pamphylica, C.paphlagonica, C.patula, C.persica, C.pestalozzae, C.phrygia, C.pichleri, C.pinetorum, C.polyclada, C.polypodiifolia, C.pseudokotschyi, C.pseudoreflexa, C.pseudoscabiosa, C.pterocaula, C.ptosimopappa, C.ptosimopappoides, C.pulchella, C.reflexa, C.regia, C.reuteriana, C.rhizantha, C.rhizocalathium, C.rigida, C.rupestris, C.sakariyaensis, C.salicifolia, C.saligna, C.salonitana, C.sclerolepis, C.scopulorum, C.sennikoviana, C.sericea, C.serpentinica, C.sieheana, C.sipylea, C.sivasica, C.solstitialis, C.sosnowskyi, C.spectabilis, C.spicata, C.spinosa, C.stapfiana, C.stereophylla, C.stevenii, C.subcordata, C.szovitsiana, C.tardiflora, C.thracica, C.tomentella, C.tossiensis, C.tuzgoluensis, C.ulrichiorum, C.urvillei, C.vanensis, C.vermiculigera, C.virgata, C.wagenitzii, C.werneri, C.wiedemanniana, C.yaltirikii, C.yozgatensis, C.zarrei, C.zeybekii, C.ziganensis




Kaynaklar
  1. Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press (Kısım çevirisi: Ölez S., 2024)
  2. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  3. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  4. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  5. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)