floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Euphorbia falcata
 
Çobanyıldızı / Pülümür / Tunceli - Haziran 2023 © Serdar Ölez
Euphorbia falcataEuphorbia falcataEuphorbia falcataEuphorbia falcata
Gözlem bildir
Eğrisütleğen
Euphorbiaceae / Euphorbia / Euphorbia falcata
mapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmap
Eğrisütleğen (Euphorbia falcata) Sütleğengiller (Euphorbiaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Çatalca-Kocaeli, Güney Marmara, Batı ve Orta Karadeniz, Asıl Ege, Yukarı Sakarya, Konya, Antalya, Adana, Dicle alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesi ile 1900 m yükseltiler arasında; kozalaklı orman kenarları, kermes meşeli makilikler, friganalar, taşlık yamaçlar, bozkırlar, nemli alanlar, nadas alabları ve döküntü topraklarda gözlemlenebilir.

Bilimsel olarak Euphorbia falcata L. şeklinde tanımlanır.

Euphorbia etimolojisi

Yunan fizikçisi Euphorbos, kaktüs benzeri bir bitkiden bahsederek güçlü bir müshil olarak kullanıldığını yazmıştır; Numidia Kralı II.Juba MS 12`de bu bitkiye Euphorbos adını vermiştir; 1753`te bu bitkiyi de içeren tüm cins Euphorbia olarak adlandırılmıştır.

falcata etimolojisi

Falcata `oraksı´ anlamına gelen Latince falcatus kelimesinden türetilmiştir; falcatus `orak´ anlamına gelen, falx kökünden türemiştir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji


Tüysüz, neredeyse tüysüz veya az derecede kısa havlı tek yıllık, hafifçe beyaz toz granüller ile örtülmüş-dumanlı veya değil, 30 cm´ye kadar, gövdeler tabandan basit veya daha-dallanmış. Sap yaprakları şeritsi-ters mızraksıdan ispatula biçimliye kadar, 5-30 x 1-7 mm, kılçıklı uçlu veya çentikli, az çok tam kenarlı. Işınsal yapraklar ters mızraksıdan yumurtamsı-eşkenar dörtgen biçimliye kadar. İkincil ışın yapraklar asimetrik olarak oraksı-eliptik veya eğik şekilde yumurtamsı-eşkenar dörtgen biçimliden yuvarlağımsıya kadar, 2-20 x 1-12 mm, uç kısım sivrimsi veya kılçıklı uçlu, taban kamamsı veya yüreğimsi, bütün kenarlı gibi, tekdüze yeşil veya tabanda beyazımsı. Işınlar 3-5, 10 katı çatallanan şeklinde; yaprak ile dal arası ışınlar 0-10. Salgı bezi kısa- veya orta-boynuzlu, nadiren hemen hemen boynuzsuz. Meyve elipsoid, sığ üç oluklu, üç köşeli, 1.5-2 mm çapta, pürüzsüz. Tohumlar sırttan karına uzar şekilde yassı-yumurta biçimli veya -elipsoid, sığ dört köşeli, tam kenarlı veya kütdişçikli, 1-2 mm, 5-7 az çok düzenli enine oyuklu veya her yüzde 9-15 az çok düzensiz enine çukurlu, başlangıçta sarımsı-kahverengi, sonraları soluk veya koyu gri; karunkula belirgin, terminal, konik, beyaz, erken dökülen.



listMaplistPiclist

Gözlemler


Euphorbia falcataÇobanyıldızı / Pülümür / Tunceli
Haziran 2023 ©Serdar Ölez
Euphorbia falcataKaş / Antalya
Şubat 2014 ©Seda Soylu
Euphorbia falcataGümüldür / Menderes / İzmir
2017 ©Yurdanur Akyol v.d.
Euphorbia falcataKıbrıs / Mamak / Ankara
Aralık 2019 ©Serdar Aslan vd.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan E. falcata taksonları: Euphorbia falcata subsp. falcata, Euphorbia falcata subsp. falcata var. galilaea, Euphorbia falcata subsp. macrostegia
Türkiye´de doğal yayılan Euphorbia türleri: E.acanthothamnos, E.agraria, E.aleppica, E.altissima, E.amygdaloides, E.anacampseros, E.apios, E.arguta, E.arvalis, E.aulacosperma, E.austroanatolica, E.barrelieri, E.belgradica, E.cassia, E.chaborasia, E.chamaesyce, E.characias, E.cheiradenia, E.condylocarpa, E.coniosperma, E.craspedia, E.cyparissias, E.davisii, E.dendroides, E.denticulata, E.dimorphocaulon, E.djimilensis, E.epithymoides, E.eriophora, E.erubescens, E.erythrodon, E.esula, E.exigua, E.falcata, E.fistulosa, E.forsskalii, E.gaillardotii, E.glareosa, E.grisophylla, E.haussknechtii, E.helioscopia, E.herniariifolia, E.heteradena, E.heterophylla, E.hierosolymitana, E.hirsuta, E.humifusa, E.iberica, E.illirica, E.isaurica, E.kotschyana, E.lagascae, E.lathyris, E.ledebourii, E.lucida, E.macrocarpa, E.macroceras, E.macroclada, E.maculata, E.marschalliana, E.microsphaera, E.myrsinites, E.nutans, E.oblongata, E.oblongifolia, E.orientalis, E.oxyodonta, E.palustris, E.pannonica, E.paralias, E.peplis, E.peplus, E.pestalozzae, E.petiolata, E.petrophila, E.phymatosperma, E.physocaulos, E.pisidica, E.platyphyllos, E.prostrata, E.rhabdotosperma, E.rhytidosperma, E.rigida, E.salicifolia, E.sanasunitensis, E.schottiana, E.segetalis, E.seguieriana, E.serpens, E.sintenisii, E.smirnovii, E.spinosa, E.squamosa, E.stricta, E.szovitsii, E.taurinensis, E.terracina, E.thompsonii, E.valerianifolia, E.wittmannii
Gözlem bildirilen diğer Euphorbia türleri: E.hypericifolia, E.marginata, E.milii, E.pulcherrima, E.tirucalli




Kaynaklar
  1. Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press (Kısım çevirisi: Ölez S., 2023)
  2. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  3. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  4. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  5. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)