floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Bunium microcarpum
 
Dağyolu / Pülümür / Tunceli - Haziran 2023 © Golshan Zare
Bunium microcarpumBunium microcarpum
Gözlem bildir
Gıncırop
Apiaceae / Bunium / Bunium microcarpum
mapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmap
Gıncırop (Bunium microcarpum) Maydanozgiller (Apiaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, Orta Kızılırmak, Yukarı Kızılırmak, Konya, Yukarı Fırat, Erzurum-Kars, Antalya, Adana, Dicle alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 500-2400 m yükseltiler arasında; moloz yığınları, taşlık yamaçlarda; çalılık ve karaçam altlarında gözlemlenebilir.

Bilimsel olarak Bunium microcarpum (Boiss.) Freyn & Bornm. ex Freyn şeklinde tanımlanır. Parantez içerisindeki kısaltmalar bu taksonu ilk yayınlayan kişiyi/kişileri, parantez dışındakiler ise ilk yayın ardından bu taksona revizyon yapan kişi/kişileri belirtir. ex kısaltması, bu kısaltmayı takip eden ismin bu türü kabul görür şekilde yayınladığı ancak bunu `ex´ kısaltmasından önce gelen yayıncının kabul görmeyen açıklamalarına dayandırdığını belirtir. Kısaltmalar arasında yer alan & işareti, bu bilim insanlarının bitki hakkındaki makaleyi birlikte yayınladılarını belirtir. Boiss. kısaltması bilim insanı Pierre Edmond Boissier (1810-1885) için kullanılmıştır; Boissier İsviçreli botanikçi, kâşif ve matematikçidir; Türkiye´den ve birçok başka ülkeden ve bölgeden bitki örnekleri toplamıştır; çok sayıda bitki cinsini ilk defa Boissier tanımlamıştır. Freyn kısaltması bilim insanı Josef Franz Freyn (1845-1903) için kullanılmıştır. Bornm. kısaltması bilim insanı Joseph Friedrich Nicolaus Bornmüller (1862-1948) için kullanılmıştır; Bornmüller Alman botanikçidir; Balkanlar, Orta Doğu, Anadolu ve Kuzey Afrika floralarını çalışmıştır; 1928´de Beiträge zur Flora Mazedoniens adlı eserini yayımlamıştır.

Morfoloji


4-35 cm boylanabilen, tüysüz, yere yayılı, dar açılı veya dik yükselen, çok yıllık, otsu bir türdür. Gövdeler dallanmış, silindirik ve hafif kabarık çizgilidir. Dip yapraklar erken solar, genişçe üçgen biçimli, 2-3 tüysü ve 2-9 x 1.5-8 cm boyutlardadır; en uçtaki dilimler şeritsi ve 10 x 2.5 mm´ye kadar boyuttadır. Üst sap yaprakları az sayıda, 1-2 tüysü ve belirgin kınlı saplıdır. Işınlar 4-13 adet, birbirine eşit boyda değil ve 30-50 mm uzunluktadır. Brakteler 0-4 adet ve 1.2-7 x 0.5-1.5 mm boyutlardadır. Brakteoller 0-6 adet ve 1-3 x 0.5 mm boyutlardadır. Çiçekler beyaz, her bir ikincil şemsiyede 5-20 adettir. Meyveler dikdörtgenimsi veya dikdörtgenimsi-eliptik, tüysüz, 2.5-4.5 x 1-2 mm boyutlardadır; boyuncuklar 0.5-0.8 mm, yayılı veya aşağı büküktür; boyuncuk tabanı koniktir.



listMaplistPiclist

Gözlemler


Bunium microcarpumDağyolu / Pülümür / Tunceli
Haziran 2023 ©Golshan Zare
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan B. microcarpum taksonları: Bunium microcarpum subsp. bourgaei, Bunium microcarpum subsp. longiradiatum, Bunium microcarpum subsp. microcarpum
Türkiye´de doğal yayılan Bunium türleri: B.allioides, B.brachyactis, B.caroides, B.cylindricum, B.elegans, B.ferulaceum, B.microcarpum, B.nudum, B.paucifolium, B.pestalozzae, B.pinnatifolium, B.sayae, B.simplex, B.verruculosum




Kaynaklar
  1. Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press (Kısım çevirisi: Ölez S., 2023)
  2. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  3. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  4. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  5. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)