floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Amanita caesarea
 
İğneada / Kırklareli - Temmuz 2018 © Mustafa Gökmen
Amanita caesareaAmanita caesareaAmanita caesareaAmanita caesareaAmanita caesareaAmanita caesareaphotos
Gözlem bildir
İmparator mantarı
/ Amanita / Amanita caesarea
map
18 cm'ye kadar ulaşabilen şapka çapıyla amanitaların en büyük ve yenilebilir üyelerinden biridir. Yetişkin mantarlar turuncumsu - kırmızımsı renkleriyle doğada koyaca farkedilebilir. Yetişkinlikten önce imparator mantarları beyaz bir kesenin içinde yumurtayı andırır şekilde bulunur, toplandıktan sonra da büyümeye devam ederler.
Kuzey Afrika´dan Güney Avrupa´ya uzanan, özellikle İtalya´da yoğunlaşan bir yayılış göstermektedir. Amanita caesarea mikorizaldir, yani bazı ağaçların kökleri ile simbiyotik yararlı bir ilişki oluşturur, ağaçlar veya ölü kütükler üzerinde değil, doğrudan toprakta yetişir.[2]

Türkiye’de Göksü Vadisi, Şile ve Kandıra bölgelerinde bulunur. Kestane, meşe, ıhlamur ve az da olsa çam ormanlarında, ağaç dibinde açık alanda yetişir. Genellikle Eylül - Kasım ayları arasında hasat edilir.[3] 

Türkçe literatürde genellikle İmparator mantarı olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde gelin mantarı veya gelincik mantarı olarak bilinir.

Amanita etimolojisi

Amanita eski Yunancada `mantar` anlamına gelen amanítēs kelimesinden türetilmiştir.

caesarea etimolojisi

Caesarea tür adı Romalı askeri ve politik lider Jül Sezar`a (Gaius Iulius Caesar, MÖ 140 - MÖ 85) ithafen adlandırılmıştır.

Morfoloji


Şapka 6-18 cm çapında; turuncu renkte, nadiren düzensiz volva kalıntıları yapışmış şekilde; başlangıçta yarım küresel, sonraları daha yayvandır; gelişim ortamı tam gölge olmayan bireylerin şapkaları en az bir kenardan çatlaklıdır.
Lameller sarı - turuncu renktedir, yoğun dizilidir ve iç kenarları sapa bağlı değildir.
Sap 5-12 cm boyda ve 1.5-2.5 cm çapta; soluk veya yarı canlı turuncu renkte; sıklıkla mantar kılıfının kalıntıları ile kaplı; büyük, soluk turuncu yüzüklü; kese görünümlü beyaz volvalıdır.
Sporizi beyazdan açık sarıya yakın renklerde ve yoğundur
Sporlar ellipsoidal, 10–14 x 6–11µm boyutlarda; amiloid değildir (iyot ile kırmızı ve maviye boyanmaz).


listMaplistPiclist

Gözlemler


Amanita caesareaAbalı / Sinop
Ekim 2023 ©Serdar Ölez
Amanita caesareaİğneada / Kırklareli
Temmuz 2018 ©Mustafa Gökmen




Kaynaklar
  1. Amanita Caesarea, Caesar's mushroom. (n.d.). Wildflowers, wild orchids, fungi, wildlife; nature books, reserves. https://www.first-nature.com/fungi/amanita-caesarea.php
  2. Amanita Caesarea: The edible Caesar's mushroom. (n.d.). Mushroom Appreciation: Benefits Of The Natural World. https://www.mushroom-appreciation.com/amanita-caesarea.html
  3. İmparator Mantarı ve Özellikleri. (2017, April 3). Doğal Mantarlar. https://www.dogalmantarlar.com/imparator-mantari-ve-ozellikleri/
  4. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  5. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)