İmparator mantarı (Amanitacaesarea) Amanita mantarları (Amanitaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Kuzey Afrika´dan Güney Avrupa´ya uzanan, özellikle İtalya´da yoğunlaşan bir yayılış göstermektedir. Amanita caesarea mikorizaldir, yani bazı ağaçların kökleri ile simbiyotik yararlı bir ilişki oluşturur, ağaçlar veya ölü kütükler üzerinde değil, doğrudan toprakta yetişir.[2]
Türkiye’de Göksü Vadisi, Şile ve Kandıra bölgelerinde bulunur. Kestane, meşe, ıhlamur ve az da olsa çam ormanlarında, ağaç dibinde açık alanda yetişir. Genellikle Eylül - Kasım ayları arasında hasat edilir.[3]
Türkçe literatürde genellikle İmparator mantarı olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde gelin mantarı veya gelincik mantarı olarak bilinir. Bilimsel olarak Amanitacaesarea (Scop.) Pers. şeklinde tanımlanır.
Amanita etimolojisi
Amanita eski Yunancada `mantar` anlamına gelen amanítēs kelimesinden türetilmiştir.
caesarea etimolojisi
Caesarea tür adı Romalı askeri ve politik lider Jül Sezar`a (Gaius Iulius Caesar, MÖ 140 - MÖ 85) ithafen adlandırılmıştır.
Scop. etimolojisi
Morfoloji
Şapka 6-18 cm çapında; turuncu renkte, nadiren düzensiz volva kalıntıları yapışmış şekilde; başlangıçta yarım küresel, sonraları daha yayvandır; gelişim ortamı tam gölge olmayan bireylerin şapkaları en az bir kenardan çatlaklıdır. Lameller sarı - turuncu renktedir, yoğun dizilidir ve iç kenarları sapa bağlı değildir. Sap 5-12 cm boyda ve 1.5-2.5 cm çapta; soluk veya yarı canlı turuncu renkte; sıklıkla mantar kılıfının kalıntıları ile kaplı; büyük, soluk turuncu yüzüklü; kese görünümlü beyaz volvalıdır. Sporizi beyazdan açık sarıya yakın renklerde ve yoğundur Sporlar ellipsoidal, 10–14 x 6–11µm boyutlarda; amiloid değildir (iyot ile kırmızı ve maviye boyanmaz).
Tüm yenilebilir mantarlar doğada bulunan öldürücü/zehirli mantarlar ile karıştırılabilir. Zehirli ve yenilebilen mantarlar çoğunlukla sadece uzmanlar tarafından ayırd edilebilir. Tanımadığınız mantarları toplamayınız ve yemeyiniz! Benzer taxonlarTürkiye´de doğal yayılan diğer Amanita türleri:A.caesarea, A.muscaria, A.pantherina
Amanita Caesarea: The edible Caesar's mushroom. (n.d.). Mushroom Appreciation: Benefits Of The Natural World. https://www.mushroom-appreciation.com/amanita-caesarea.html
İmparator Mantarı ve Özellikleri. (2017, April 3). Doğal Mantarlar. https://www.dogalmantarlar.com/imparator-mantari-ve-ozellikleri/
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)
Abalı / Sinop
İğneada / Kırklareli
