floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Bituminaria bituminosa
 
Cehennem Deresi Vadisi / Mersin - Haziran 2018 © Serdar Ölez
Bituminaria bituminosaBituminaria bituminosaBituminaria bituminosaBituminaria bituminosaBituminaria bituminosaBituminaria bituminosaphotos
Gözlem bildir
Katran yoncası
Fabaceae / Bituminaria / Bituminaria bituminosa
mapmapmapmapmapmapmapmapmapmap
Katran yoncası (Bituminaria bituminosa) Baklagiller (Fabaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Ergene, Güney Marmara, Batı ve Orta Karadeniz, Asıl Ege, Antalya, Adana alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesi ile 900 m yükseklikler arasında; açık toprak ve ağaçlıklar arasında gelişim gösterirler.

Türkçe literatürde genellikle Katran yoncası olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde tırfıl veya asfaltotu olarak bilinir. Bilimsel olarak Bituminaria bituminosa (L.) C.H.Stirt. şeklinde tanımlanır.

Bituminaria etimolojisi

Bituminaria Latincede ve Yunancada `bitümen, asfaltla ilgili bir hidrokarbon` anlamına gelen bitumen kelimesinden türetilmiştir; cins adı 1759'da Lorenz Heister tarafından yayınlanmıştır.

bituminosa etimolojisi

Bituminosa Latincede ve Yunancada `bitümen, asfaltla ilgili bir hidrokarbon` anlamına gelen bitumen kelimesinden türetilmiştir. Parantez içerisindeki kısaltmalar bu taksonu ilk yayınlayan kişiyi/kişileri, parantez dışındakiler ise ilk yayın ardından bu taksona revizyon yapan kişi/kişileri belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur. C.H.Stirt. kısaltması bilim insanı Charles Howard Stirton (1946-) için kullanılmıştır.

Morfoloji


20-140 cm boylanabilen, yayılıcı, çok yıllık otsu bir bitkidir. Yapraklar 3 parçalı bileşik; 3-5 x 1.5-2.5 cm boyutlarda, şeritsi-mızraksı ile genişçe yumurtamsı arasında değişken formda; stipül şeritsi-mızraksı; havlıdır ve yapraklar ovuşturulduğunda katran kokar. Çiçeklenme Mayıs-Ağustos ayları arasında; çiçek durumu şemsiyemsi, 7-30 çiçekli; brakte 2-3 adet, dişli, dişler uzun strigoz, nadiren mızraksı, beyazımsı kaba tüylü; taç 15-20 mm, mavi veya menekşe renklidir. Meyve kaba tüylü, 6-10 x 5 mm (6-10 mm kılıçımsı ağız kısmı hariç) boyutlardadır.

listMaplistPiclist

Gözlemler


Bituminaria bituminosaUzunçay / Boyabat / Sinop
Mayıs 2024 ©Serdar Ölez
Bituminaria bituminosaSaip / Karaburun / İzmir
Nisan 2024 ©Serdar Ölez
Bituminaria bituminosaYenikent / Urla / İzmir
Mayıs 2023 ©Serdar Ölez
Bituminaria bituminosaKestel / Bursa
Mayıs 2021 ©Şule Ölez
Bituminaria bituminosaKestel / Bursa
Mayıs 2021 ©Serdar Ölez
Bituminaria bituminosaGüneykestane / İnegöl / Bursa
Mayıs 2021 ©Serdar Ölez
Bituminaria bituminosaSinop
Aralık 2020 ©Mustafa Gökmen
Bituminaria bituminosaSinop
Ekim 2020 ©Mustafa Gökmen
Bituminaria bituminosaGökçeağaç / Çorum
Haziran 2020 ©Mustafa Gökmen
Bituminaria bituminosaCehennem Deresi Vadisi / Mersin
Haziran 2018 ©Serdar Ölez
Bituminaria bituminosaİskele / Karaburun / İzmir
Ekim 2024 ©Serdar Ölez
Bituminaria bituminosaKaş / Antalya
Şubat 2014 ©Seda Soylu
Bituminaria bituminosaAltınoluk / Edremit  / Balıkesir
2017 ©Yurdanur Akyol v.d.
Bituminaria bituminosaAnkara
Aralık 2015 ©İsmail Eker vd.
Bituminaria bituminosaUlus / Bartın
Aralık 2018 ©Bilge Tunçkol ve ark.
Bituminaria bituminosaKüre / Kastamonu
Ekim 2022 ©Bilge Tunçkol ve ark.
Bituminaria bituminosaKavaklı / Yenice / Karabük
Aralık 2019 ©Ahmet Aytekin ve ark.
Benzer taxonlar
Bituminaria bituminosa eşisimleri/sinonimleri: Psoralea bituminosa
Türkiye´de doğal yayılan diğer Bituminaria türleri: B.acaulis, B.bituminosa




Kaynaklar
  1. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  2. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  3. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  4. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)