Berberis vulgaris

Koca Gölü / Gerede / Bolu - Mayıs 2019 © Serdar Ölez

Gözlem bildir

Berberis

Berberidaceae / Berberis / Berberis vulgaris

Berberis (Berberis vulgaris) Karamukgiller (Berberidaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Çatalca-Kocaeli, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 900-1500 m yüksekliklerde; taşlık yamaçlar ve ormanlık/çalılık alanlarda, sıklıkla hendek içlerinde görülür.

Türkçe literatürde genellikle Berberis olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde kadın tuzluğu veya karamuk olarak bilinir. Bilimsel olarak Berberis vulgaris L. şeklinde tanımlanır. Berberis cins adı Arapça ve Farsçada meyvesi yenen bir yaban bitkisini tanımlayan anbarbāris انبرباريس sözcüğünden alıntıdır. Vulgaris Latince ´genel, alelade, sıradan´ anlamlarını taşır; türün geniş yayılışlı olduğu ve/veya diğer türlere göre daha sık görülebileceğini ifade eder. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji

2 m kadar boylanabilen, kışın yapraklarını döken, çalı formlu odunsu bir türdür. Genç gövdeler sarı kabuklu ve siyah kovucukludur (lentisel); yaşlanan dallar kırmızı- kahverengine dönüşür ancak kovucuklar olduğu gibi kalırlar. Yapraklar dikenlerden daha uzunca; yumurtamsı-eliptik veya ters yumurtamsı; kenarlar inceden inceye dikenli (spinulose) veya bütün kenarlı (aynı çalıda dahi değişken); üst yüzey stomasızdır. Çiçeklenme dönemi Mayıs ayı civarı; çiçek durumu salkım 15-25 çiçekli; çanak yapraklar 6 tane; taç yapraklar 6 tane, sarı renkte; ercik 6 tanedir. Meyve silindirimsi şekilde, küçük, sulu, ekşi, başlangıçta yeşil olgunlaşınca kırmızı renktedir.

listMap

Gözlemler

Aşağı Beyçayırı / Pınarbaşı / Kayseri
Nisan 2024 ©Serdar Ölez Berberis vulgaris

Turnadere / Pülümür / Tunceli
Haziran 2022 ©Serdar Ölez Berberis vulgaris

Derindere / Pülümür / Tunceli
Haziran 2022 ©Serdar Ölez Berberis vulgaris

Koca Gölü / Gerede / Bolu
Mayıs 2019 ©Serdar Ölez Berberis vulgaris

Koca Gölü / Gerede / Bolu
Mart 2019 ©Serdar Ölez Berberis vulgaris

Türkiye´de doğal yayılan diğer Berberis türleri: B.crataegina, B.cretica, B.integerrima, B.julianae, B.vulgaris
Türkiye'de gözlemlenebilecek bazı diğer Berberis türleri: B.aquifolium, B.repens, B.veitchii

Kaynaklar

Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press (Kısım çevirisi: Ölez S., 2024)
Berberis. (2024). Nişanyan Sözlük. https://www.nisanyansozluk.com/kelime/berberis
NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)

Sayfaya atıf metni: Berberis vulgaris. florꜳnatolica içinde. Erişim tarihi Mart 23, 2025, Erişim adresi http://www.floranatolica.com/eukaria/gui/species.php?ID=Berberis-vulgaris
Manifesto: Floranatolica sayfaları amatör bir grup tarafından derlenir hazırlanır; mekânlar, rotalar ve canlılar hakkında genel bilgiler vererek, insanların doğa sevgisi ve onu koruma ve araştırma isteğini arttırmayı hedefler. Floranatolica, bitki gözlemlerini kaydedip organize edebileceğiniz ve diğer gözlemciler ve araştırmacılar ile paylaşabileceğiniz bir platform sağlar. Floranatolica ayrıca gezip gördüğünüz yerlerin parkur, yorum ve gözlemlerini paylaşabileceğiniz bir platformdur. Dileyen herkes Floranatolica'ya gönüllü katkı sağlayabilir. Floranatolica tüm doga yürüyüşçülerini, bitki gözlemcilerini, mantar toplayıcılarını, orman ve park korucularını, ekolojistleri ve doğa tutkunlarını bu amaçla yurttaş bilgin olmaya davet eder; ayrıca tüm bilim insanlarını da gözlemlerini erişilebilir ve sistematik platformlarda paylaşmaya davet eder. Floranatolica biyo-coğrafyamızda tanımlanabilen/keşfedilen tüm verilerin toplumun ortak değeri olduğuna, bu değerin tanınması ve anlaşılması ile onu koruma isteğinin belirgin olarak artacağına inanır. floranatolica.com web sitesi GezenAdam tarafından şekillendirilmiştir; bu sayfalarda yayınlanan içeriklere katkıda bulunmak veya değiştirmemiz gerektiğini düşündüğünüz kısımları bildirmek için bize admin@floranatolica.com adresinden ulaşabilirsiniz. Yasal Uyarı: Bu sayfa Creative Commons Atıf CC-BY-SA 4.0 Uluslararası Lisansı ile yayınlanmaktadır; uygun atıf ve bağlantı vermek kaydı ile bu sayfada yayınlanan görsel ve metinleri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz; bu sayfaya atıf yapmak için MLA, CMOS, APA, ASA, MHRA,... kalıplarından yararlanabilirsiniz. Bu sayfada yayınlanan fotoğraf ve metinlerin tüm sorumluluğu paylaşımı yapan editöre aittir. Editör bu fotograf veya metinleri floranatolica.com web sitesinde yayınlayarak, kendi adı ve bu sayfa bağlantısı verilmesi kaydı ile bunların her ortam veya formatta kopyalanabilir ve yeniden dağıtilabilir olmasına izin verdiğini kabul etmektedir. Editör kendisine ait olmayan ve telif hakkı içeren veya T.C. yasalarına uygunsuz paylaşımlar yapamaz. Florꜳnatolica şikayet postası almadığı sürece bu paylaşımları yayında tutar ve içerik sorumluluğunu kabul etmez. Bu paylaşımların içeriği ile ilgili uygunsuz bir durum olduğunu düşünüyorsanız lütfen admin@floranatolica.com adresine bildiriniz. Bildiriminiz en kısa sürede değerlendirilip size bilgi verilecektir. Çerez Politikası ve Aydınlatma Metni: 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca, kişisel verileriniz; veri sorumlusu olarak Florꜳnatolica web sitesi tarafından KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen kapsamda işlenebilecektir. KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen haklarınıza ilişkin taleplerinizi, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ uyarınca hazırlayarak admin@floranatolica.com eposta adresinden iletebilirsiniz. Reklam Politikası: Bu sayfada yayınlanan reklamlar GoogleAdsense tarafından seçilmekte ve yerleştirilmektedir. Uygunsuz içerikte olduğunu düşündüğünüz reklamları bildiriniz.

Berberis etimolojisi

vulgaris etimolojisi

Morfoloji

Gözlemler