Acanthus hirsutus

Nallıhan / Ankara - Mayıs 2016 © Fuat Turan

Gözlem bildir

Kıllı Ayıpençesi

Acanthaceae / Acanthus / Acanthus hirsutus

Kıllı Ayıpençesi (Acanthus hirsutus) Ayıpençesigiller (Acanthaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Güney Marmara, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, İç Batı Anadolu, Yukarı Sakarya, Orta Kızılırmak, Yukarı Fırat, Antalya, Adana alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 800-1800 m yüksekliklerde, kızılçam ormanları, dik kireçsiz eğimler, bozkır, nadas tarlalarında sıklıkla rastlanır.

Türkçe literatürde genellikle Kıllı Ayıpençesi olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde tüylü ayıpençesi olarak bilinir. Bilimsel olarak Acanthus hirsutus Boiss. şeklinde tanımlanır. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Boiss. kısaltması bilim insanı Pierre Edmond Boissier (1810-1885) için kullanılmıştır; Boissier İsviçreli botanikçi, kâşif ve matematikçidir; Türkiye´den ve birçok başka ülkeden ve bölgeden bitki örnekleri toplamıştır; çok sayıda bitki cinsini ilk defa Boissier tanımlamıştır.

Morfoloji

10-45 cm boylanabilen, dik gövdeli, yoğun tüylü otsu bir bitkidir. Gövde yoğun uzun havlıdır. Dip yapraklar 6-25 cm, sığ tüysü bölmeli, yaprakçık bölmesi keskin uçlu, batıcı, sivri dikenli, her iki yüzü havlı; damar üzerileri yoğun havlı; sap 2-6 cm uzunluktadır. Çiçeklenme Mayıs-Temmuz ayları arasında; brakte genişçe yumurtamsı, keskin uçlu, batıcı dikenli, yeşilimsi veya sarımsı, havlı ve az derecede salgılı tüylü, 7-11 damarlı; brakteol şeritsi-mızraksı, kılçıklı uçlu, tam kenarlı; taç soluk yeşilimsi-sarı, az derecede salgılı tüylü; boyuncuk altta cılız tüylü; ovaryum uç kısımda yoğun cılız tüylü kalanı tüysüzdür.

listMap listPic list

Gözlemler

Memlik / Yenimahalle / Ankara
Haziran 2024 ©Serdar Ölez Acanthus hirsutus

Darende / Malatya
Mart 2024 ©Mustafa Gökmen Acanthus hirsutus

Sarıoba / Polatlı / Ankara
Mayıs 2020 ©Mustafa Gökmen Acanthus hirsutus

Nallıhan / Ankara
Mayıs 2016 ©Fuat Turan Acanthus hirsutus

Acanthus hirsutus eşisimleri/sinonimleri: Acanthus hirsutus subsp. hirsutus
Türkiye´de doğal yayılan diğer A. hirsutus taksonları: Acanthus hirsutus subsp. hirsutus, Acanthus hirsutus subsp. syriacus
Türkiye´de doğal yayılan diğer Acanthus türleri: A.dioscoridis, A.hirsutus, A.mollis, A.spinosus

Kaynaklar

NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)

Sayfaya atıf metni: Acanthus hirsutus. florꜳnatolica içinde. Erişim tarihi Aralık 4, 2024, Erişim adresi http://www.floranatolica.com/eukaria/gui/species.php?ID=Acanthus-hirsutus
Manifesto: Floranatolica sayfaları amatör bir grup tarafından derlenir hazırlanır; mekânlar, rotalar ve canlılar hakkında genel bilgiler vererek, insanların doğa sevgisi ve onu koruma ve araştırma isteğini arttırmayı hedefler. Floranatolica, bitki gözlemlerini kaydedip organize edebileceğiniz ve diğer gözlemciler ve araştırmacılar ile paylaşabileceğiniz bir platform sağlar. Floranatolica ayrıca gezip gördüğünüz yerlerin parkur, yorum ve gözlemlerini paylaşabileceğiniz bir platformdur. Dileyen herkes Floranatolica'ya gönüllü katkı sağlayabilir. Floranatolica tüm doga yürüyüşçülerini, bitki gözlemcilerini, mantar toplayıcılarını, orman ve park korucularını, ekolojistleri ve doğa tutkunlarını bu amaçla yurttaş bilgin olmaya davet eder; ayrıca tüm bilim insanlarını da gözlemlerini erişilebilir ve sistematik platformlarda paylaşmaya davet eder. Floranatolica biyo-coğrafyamızda tanımlanabilen/keşfedilen tüm verilerin toplumun ortak değeri olduğuna, bu değerin tanınması ve anlaşılması ile onu koruma isteğinin belirgin olarak artacağına inanır. floranatolica.com web sitesi GezenAdam tarafından şekillendirilmiştir; bu sayfalarda yayınlanan içeriklere katkıda bulunmak veya değiştirmemiz gerektiğini düşündüğünüz kısımları bildirmek için bize admin@floranatolica.com adresinden ulaşabilirsiniz. Yasal Uyarı: Bu sayfa Creative Commons Atıf CC-BY-SA 4.0 Uluslararası Lisansı ile yayınlanmaktadır; uygun atıf ve bağlantı vermek kaydı ile bu sayfada yayınlanan görsel ve metinleri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz; bu sayfaya atıf yapmak için MLA, CMOS, APA, ASA, MHRA,... kalıplarından yararlanabilirsiniz. Bu sayfada yayınlanan fotoğraf ve metinlerin tüm sorumluluğu paylaşımı yapan editöre aittir. Editör bu fotograf veya metinleri floranatolica.com web sitesinde yayınlayarak, kendi adı ve bu sayfa bağlantısı verilmesi kaydı ile bunların her ortam veya formatta kopyalanabilir ve yeniden dağıtilabilir olmasına izin verdiğini kabul etmektedir. Editör kendisine ait olmayan ve telif hakkı içeren veya T.C. yasalarına uygunsuz paylaşımlar yapamaz. Florꜳnatolica şikayet postası almadığı sürece bu paylaşımları yayında tutar ve içerik sorumluluğunu kabul etmez. Bu paylaşımların içeriği ile ilgili uygunsuz bir durum olduğunu düşünüyorsanız lütfen admin@floranatolica.com adresine bildiriniz. Bildiriminiz en kısa sürede değerlendirilip size bilgi verilecektir. Çerez Politikası ve Aydınlatma Metni: 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca, kişisel verileriniz; veri sorumlusu olarak Florꜳnatolica web sitesi tarafından KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen kapsamda işlenebilecektir. KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen haklarınıza ilişkin taleplerinizi, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ uyarınca hazırlayarak admin@floranatolica.com eposta adresinden iletebilirsiniz. Reklam Politikası: Bu sayfada yayınlanan reklamlar GoogleAdsense tarafından seçilmekte ve yerleştirilmektedir. Uygunsuz içerikte olduğunu düşündüğünüz reklamları bildiriniz.