Ballılâle (Tulipa sylvestris var. australis) Zambakgiller (Liliaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Güney Marmara, Batı Karadeniz, Asıl Ege, İç Batı Anadolu, Yukarı Sakarya, Antalya alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir.

Bilimsel olarak Tulipa sylvestris var. australis (Link) Pamp. şeklinde tanımlanır.

Tulipa etimolojisi

Tulipa cins adı Fransızcada ΄lale΄ anlamında kullanılan tulip kelimesinden, o daha önce kullanıldığı şekliyle tulipan kelimesinden, o Osmanlı Türkçesinden دلبند‎ ΄tülbent΄ kelimesinden, o Klasik Farsçada دلبند‎ ΄dulband “türban”΄ kelimesinden türetilmiştir; lale Türkiye΄den Avrupa΄ya tanıtılmıştır, bilinen ilk örneği 1559 yılında Johann Heinrich Herwart΄ın Augsburg΄daki bahçesinde açan çiçektir; 1587΄den sonra Clusius tarafından Hollanda΄da popüler olmuştur;1630΄larda Hollanda΄da lale çılgınlığı ortalığı kasıp kavurmuştur.

sylvestris etimolojisi

Sylvestris epiteti ΄orman/ağaç ile ilgili΄ anlamına gelen Latince silvanus kelimesinden türetilmiştir; genellikle türün yetişme ortamına işaret eder. Parantez içerisindeki kısaltmalar bu taksonu ilk yayınlayan kişiyi/kişileri, parantez dışındakiler ise ilk yayın ardından bu taksona revizyon yapan kişi/kişileri belirtir.

australis etimolojisi

Australis Latincede `güney rüzgarı´ anlamına gelen auster kelimesinden türetilmiştir; australis kelimesinin 2´nci yüzyıldan itibaren terra australis incognita kalıbı ile güneydeki varsayımsal bir kıta (bugünkü Avustralya) için kullanıldığı bilinmektedir, ancak epitetin Avustralya ile bağlantısına değil herhangi bir coğrafyanın güneyine işaret ediyor olabilir; örneğin Celtis australis için yetişme bölgelerinden biri olan Avrupa kıtasının güney kısımlarını işaret etmektedir. Link kısaltması bilim insanı Johann Heinrich Friedrich Link (1767-1851) için kullanılmıştır. Pamp. kısaltması bilim insanı Renato Pampanini (1875-1949) için kullanılmıştır.