Yayla kekiği (Thymuspraecox) Ballıbabagiller (Lamiaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Doğu Karadeniz, Hakkari alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 1000-3600 m yükseklikler arasında; taşlık alanlar ve taşlık dağ yamaçlarında yetişirler.
Türkçe literatürde genellikle Yayla kekiği olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde kaf kekiği olarak bilinir. Bilimsel olarak Thymuspraecox Opiz şeklinde tanımlanır.
Thymus etimolojisi
Thymus ΄siğil, cilt yüzeyinde bir büyüme (tümör)΄ anlamına gelebilecek θύμος (thúmos) kelimesinden türetilmiştir; muhtemelen siğilin kekik tomurcuğuna hayali bir benzerliğinden dolayı böyle adlandırılmıştır. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Opiz kısaltması bilim insanı Philipp(Filip) Maximilian Opiz (1787-1858) için kullanılmıştır.
Morfoloji
Yer örtücü, odunsu bir türdür. Dallar çiçeksiz veya terminal bir çiçek kurulu taşır; çiçekli dallar 1-5 cm´dir, her birinin dip kısımlarında ± etli omurgalı küçük yapraklar bulunur. Gövde yaprakları çiçek kuruluna yaklaştıkça genellikle daha büyük, mızraksı, ters yumurtamsı, yumurtamsı, eliptik veya hemen hemen daire şeklinde, ± küt uçlu, değişken boyda saplı, 1/3-1/2´sine kadar kirpikli, ± sert; yağ bezeleri soluk ve seyrek; yanal damarlar 2-3 çift, belirgin, birleştikleri orta damar ise daha kalındır. Çiçeklenme Mayıs-Ağustos ayları arasında; brakte yapraklara benzer, dışta kalanlar genellikle daha geniş, sıklıkla eflatun lekeli; brakteol 0.5-2.5 mm, sıklıkla çiçek sapından uzunca; çanak 3.3-5 mm, ± eflatun, tüp çan şeklinde, genellikle dudaklardan biraz daha kısa; dudaklar boyca eşit; üst dişler 0.7-1.2 mm, uzunluğu genişliklerinden fazla, genellikle kirpikli; taç açık mor veya eflatun, nadiren beyazımsı ve 5-7 mm uzunluktadır.
Davis, 1982, Flora of Turkey and the East Aegean Islands Vol:7 Page:376
NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)
Borçka / Artvin
Ankara
