12 cm`ye kadar çapta, kıvrık kanatlı bir yıldızın içerisinde 5 cm çapa kadar küre biçimli spor kesesi taşıyan bir mantar türüdür. Yıldız görünümlü katman ile spor kesesi arasında genişçe bir kaseyi andıran ayrı bir katman vardır. Olgunlaşan mantarın spor kesesinin tepesinde açılan delikten sporlar yayılır. Diğer Geastrum türleri yakalı yeryıldızından daha küçük olma eğilimindedirler. İğne ve geniş yapraklı ağaçlardan oluşan orman açıklıklarında, toprak üzerinde yaprak döküntüleri arasında gelişirler. Gövde bütün yıl boyunca kalıcığını sürdürmesine karşın meyvelenme daha nemli olan sonbahar - yaz başı dönemde gerçekleşir.
Geastrum triplex Türkçede Yakalı toprak yıldızı olarak adlandırılır.
Geastrum etimolojisi
Geastrum Eski Yunancada `yeryüzü` anlamına gelen gē kelimesi ile Latincede `yıldız` anlamına gelen astrum kelimelerinin birleşiminden türetildiği sanılmaktadır. GēGaia'nın eşdeğer söylenişidir. Gaia (veya Gaea), Yunan Mitolojisinde yeryüzünü simgeleyen, arzın cisimleşmiş hâli olan tanrıçadır.
triplex etimolojisi
Triplex Latincede `üç, üçlü` anlamına gelen tri- önekiile `kat, katlamak, katlanılan şey` anlamına gelen plicare kelimelerinin birleşiminden türetilmiştir.
Morfoloji
Gövde açılmadan önce bazen toprağa yarı gömülü, az-çok küresel formda veya soğan şeklinde, 5 cm'ye kadar çapta, sapsız, kahverengi veya kızıl-kahverentedir. Olgunlaşan gövde dış katmanı tepe kısmından başlayarak 4-8 benzer boyutta, ışınsal dizilimli, üçgen parçaya ayrılır. Parçalar geriye doğru kıvrılarak yıldızımsı bir görünüm kazanırlar. Bu aşamada çap 12 cm'ye kadar ulaşır. Kıvrılma devam ettiğinde bu katmanda ikiye ayrılır ve içte kalan katman spor kesesinin altında duran genişçe bir kase görünümü alır. Spor kesesi (peristom) sapsız, ince ve kâğıtdır. Tepe gözeneği (ostiole), kesenin geri kalanından farklı bir dokuda, genellikle soluk bir alanla çevrili bulanık bir konik uzantı şeklinde ve biraz saçaklıdır. Sporlar kahverengi, küremsi, yüzeyleri işli/desenli ve 3.5-5.5 μm boyutlardadır.
Daday / Kastamonu
