Yılanbıçağı (Dracunculusvulgaris) Yılanyastığıgiller (Araceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Ergene, Güney Marmara, Asıl Ege, Antalya alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 30-475 m yükseklikler arasında; tarla kenarları, molozlar, tahrip edilmiş habitatlarda doğal gelişim gösterirler.
Bilimsel olarak Dracunculusvulgaris Schott şeklinde tanımlanır.
Dracunculus etimolojisi
Dracunculus cins adıLatincede draco `ejderha´ ve küçük bir şeyi ifade eden -ulus son ekinden türetilmiştir; bazı kaynaklarda cinsin uzun spathası içine gizlenen spadiksin küçük bir ejderhaya benzemesi nedeniyle bu şekilde adlandırıldığını belirtirken, bir diğeri cinsin ejderha ayağına benzetilen palmat yapraklarına atıfta bulunur.
vulgaris etimolojisi
Vulgaris {Latince}: genel, alelade, sıradan. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Schott kısaltması bilim insanı Heinrich Wilhelm Schott (1794-1865) için kullanılmıştır.
Morfoloji
60-100 cm boylanabilen, çok yıllık, yumrulu, otsu bir türdür. Yapraklar 10-20 x 11-25 cm, 9-13 dilimli; dilimler hemen hemen mızraksı, keskin uçlu uzun saplı; kın 70 cm`ye kadar uzun, belirgin desenli-benekli, benekler kırmızı, siyah, yeşil ve kahverengi renktedir. Çiçeklenme Mayıs-Haziran aylarında; çiçek sapı yapraksız, genellikle beneksiz, güçlü, taban yaprak kınının içerisinde; sıpata 20-50 cm, sıklıkla tüysüz, nadiren kısa beyaz tüylü, alt kısım yeşilimsi veya koyu eflatun, üst kısım uçtan merkeze doğru yeşilimsi sonra koyu eflatun veya eflatunumsu kahverengi, kenarlar dalgalı; çiçek durumu koçan, 22-40 cm; üreyimsiz çiçekler neredeyse yok, erkek ve dişi çiçekler birbirine neredeyse komşu; tırnak kısa, soluk kahverengi bir ana sap ve daha uzunca, koyu eflatun uca doğru kalınlaşan ikinci bir kısımdan oluşur. Meyve üzümsü, portakal rengi veya kırmızımsı renktedir.
DÜŞÜK RİSKLİ / LEAST CONCERN Bu tür geniş yayılışlıdır ve nüfusu yüksektir. Yakın gelecekte tükenme riski bulunmamaktadır. Nesli tükenme tehlikesi altında olan türlerin kırmızı listesi Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından hazırlanmaktadır.
Benzer taxonlarTürkiye´de doğal yayılan diğer Dracunculus türleri:D.vulgaris
Kaynaklar
NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)