floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Cotinus coggygria
 
A.Ü. Fen Fakültesi / Ankara - Mayıs 2016 © Serdar Ölez
Cotinus coggygriaCotinus coggygriaCotinus coggygriaCotinus coggygriaCotinus coggygriaCotinus coggygriaphotos
Gözlem bildir
Boyacı Sumağı
Anacardiaceae / Cotinus / Cotinus coggygria
mapmapmapmapmapmapmapmapmap
Boyacısumağı (Cotinus coggygria) Menengiçgiller (Anacardiaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, İç Batı Anadolu, Antalya, Adana, Dicle alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesi ile 1300 m yükseklikler arasında; makilikler, çalılıklar ve ormanlık alanlarda gelişim gösterirler.

Türkçe literatürde genellikle Boyacısumağı olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde peruk ağacı, duman ağacı veya peruklu sumak olarak bilinir. Bilimsel olarak Cotinus coggygria Scop. şeklinde tanımlanır.

Scop. etimolojisi

Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Scop. kısaltması bilim insanı Joannes Antonius Scopoli (1723-1788) için kullanılmıştır; Scopoli Avusturyalı hekim ve doğa bilimcidir; Avusturya İmparatorluğunun Linnaeus´u olarak anılır.

Morfoloji


3 m boylanabilen, kışın yaprak döken, yuvarlak tepeli bir çalıdır. Gövde gri ve çatlaklıdır. Yaprak genişçe eliptik-ters yumurtamsı, 3-8 × 2.5-6 cm, her iki yüz veya en azından eksenden uzaklaştıkça gri havlı; taban yuvarlağımsı veya genişçe kamamsı, tam kenarlı, uç kısım yuvarlağımsı veya girintili, yanal damarlar 6-11 çift; yaprak sapı ~3.5 cm uzunluktadır. Çiçeklenme Nisan-Haziran aylarında; çiçek durumu birleşik salkım, havlı; çiçek sapı 7-10 mm; çiçek yaklaşık 3 mm çapta; çanak tüysüz, loblar yumurtamsı-üçgen biçimli, yaklaşık 1.2 × 0.8 mm; taç yapraklar yumurtamsı-mızraksı, 2-2.5 × 1 mm; ercik yaklaşık 1.5 mm; başçık yumurta biçimli, sapçık boylarına eşit; disk 5 loblu, eflatunumsu kahverengi; boyuncuk 3 adettir. Meyvelenme Mayıs-Ekim arası; meyve tek çekirdekli, etli, eğik ters yumurtamsı, sert damarlı, 4-5 x 3-4 mm ve tüysüzdür.


listMaplistPiclist

Gözlemler


Cotinus coggygriaSemerciler /  Bolu
Mayıs 2024 ©Serdar Ölez
Cotinus coggygriaDağbek / Pülümür / Tunceli
Haziran 2022 ©Serdar Ölez
Cotinus coggygriaEski Kâhta / Kâhta / Adıyaman
Temmuz 2021 ©Mustafa Gökmen
Cotinus coggygriaKoru / Çankaya / Ankara
Eylül 2021 ©Serdar Ölez
Cotinus coggygriaSırakaya / Kahta / Adıyaman
Temmuz 2021 ©Serdar Ölez
Cotinus coggygriaKavaklıdere / Çankaya / Ankara
Eylül 2021 ©Serdar Ölez
Cotinus coggygriaGüre / Uşak merkez / Uşak
Haziran 2021 ©Serdar Ölez
Cotinus coggygriaGüre / Uşak
Şubat 2021 ©Mustafa Gökmen
Cotinus coggygriaA.Ü. Fen Fakültesi / Ankara
Mayıs 2016 ©Serdar Ölez
Cotinus coggygriaA.Ü. Fen Fakültesi / Ankara
Mayıs 2019 ©Serdar Ölez
Cotinus coggygriaKaş / Antalya
Şubat 2014 ©Seda Soylu
Cotinus coggygriaGürün / Sivas
Ekim 2018 ©Selvinaz Gülçin Bozkurt vd.
Cotinus coggygriaAnkara
Aralık 2015 ©İsmail Eker vd.
Cotinus coggygriaAmasra / Bartın
Aralık 2018 ©Bilge Tunçkol ve ark.
Cotinus coggygriaKüre / Kastamonu
Ekim 2022 ©Bilge Tunçkol ve ark.
Cotinus coggygriaKavaklı / Yenice / Karabük
Aralık 2019 ©Ahmet Aytekin ve ark.

IUCN Kırmızı Liste Kategorisi


IUCNIUCNrIUCNcat
DÜŞÜK RİSKLİ / LEAST CONCERN
Bu tür geniş yayılışlıdır ve nüfusu yüksektir. Yakın gelecekte tükenme riski bulunmamaktadır.
Nesli tükenme tehlikesi altında olan türlerin kırmızı listesi Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından hazırlanmaktadır.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Cotinus türleri: C.coggygria




Kaynaklar
  1. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  2. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  3. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  4. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)