floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Prunus amygdalus
 
Yahşihan / Kırıkkale - Şubat 2024 © Mustafa Gökmen
Prunus amygdalusPrunus amygdalusPrunus amygdalusPrunus amygdalus
Gözlem bildir
Badem
Rosaceae / Prunus / Prunus amygdalus
mapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmap
Badem (Prunus amygdalus) Gülgiller (Rosaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Güney Marmara, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, İç Batı Anadolu, Yukarı Sakarya, Yukarı Fırat, Yukarı Murat-Van, Adana, Orta Fırat alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir.

Bilimsel olarak Prunus amygdalus Batsch şeklinde tanımlanır.

Prunus etimolojisi

Prunus {Latince}: erik ağacı.

amygdalus etimolojisi

Amygdalus cins adı Eski Yunancada `badem ağacı` anlamına gelen amygdalos kelimesinden türetilmiştir; ilk defa 1754 yılında ΄çok sayıda erkek organa, genellikle kadifemsi bir dış yüzeye ve derin oluklu bir çekirdeğe sahip olan (şeftali ve badem gibi Prunus cinsi bitkileri de dahil olmak üzere) Asya΄ya özgü odunsuları tanımlamak için kullanılmıştır. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Batsch kısaltması bilim insanı August Johann Georg Karl Batsch (1761-1802) için kullanılmıştır.

Morfoloji


Çalı ya da 12 m kadar boylanabilen ağaç ya da küçük ağaçlardır. Geniş tepelidir. Dalları kırmızımsı renkte, doğadaki türleri dikenli, kültüre alınanlarda diken bulunmaz. Genç sürgünlerde tüy yoktur. Yapraklar 4-12 cm uzunlukta, sivri uçlu, uzunca mızrak biçiminde, hemen hemen uzun saplı, kenarları dişli ya da kertiklidir. Üst yüzü parlak yeşil renkte olup alt ve üst yüzünde tüy yoktur. Tabanı yuvarlakça ya da geniş kama biçiminde, çiçekler çoğunlukla 2-3 tanesi bir arada, seyrek olarak da tek durumda bulunur. Çanak yapraklar yumurtamsı biçimde, kenarları tüylüdür. Çanak kadehciği testi ya da çan biçimindedir. Taç yapraklar ters yumurta biçiminde, pembe ya da beyaz renktedir. Üzerinde koyu renkte damarlar bulunur. Stamenler yapraklardan kısadır. Meyve uzunca yumurta biçiminde olup hafif yassı ve üzeri tüylüdür. Boz yeşil renktedir. Genellikle bir, seyrek olarak da iki çekirdeklidir. Çekirdek sert kabukludur. Kabuk üzerinde nokta görünüşünde çukurlar vardır (Browicz, 1972b). Sarı renktedir. Hafif derin, besince zengin toprakları, sıcak ve güneşli yerleri tercih ederler.



listMaplistPiclist

Gözlemler


Prunus amygdalusDarende / Malatya
Mart 2024 ©Mustafa Gökmen
Prunus amygdalusYahşihan / Kırıkkale
Şubat 2024 ©Mustafa Gökmen
Prunus amygdalusHızırşah / Datça / Muğla
Ocak2015 ©Serdar Ölez
Prunus amygdalusGünpınar / Darende / Malatya
Nisan 2017 ©Şükrü Karakuş vd.
Prunus amygdalusKıbrıs / Mamak / Ankara
Aralık 2019 ©Serdar Aslan vd.
Prunus amygdalusAnkara
Aralık 2015 ©İsmail Eker vd.
Benzer taxonlar
Prunus amygdalus eşisimleri/sinonimleri: Amygdalus communis
Türkiye´de doğal yayılan diğer Prunus türleri: P.amygdalus, P.arabica, P.cocomilia, P.divaricata, P.spinosa
Türkiye'de gözlemlenebilecek bazı diğer Prunus türleri: P.armeniaca, P.cerasifera, P.serrulata




Kaynaklar
  1. Akkemik, Ü. (Ed). 2018. Türkiye’nin Doğal-Egzotik Ağaç ve Çalıları. Orman Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara. 684s.
  2. Browicz, K. 1972b. Amygdalus L. In: Davis PH (ed). Flora of Turkey and the East AegeanIslands, Vol.4, pp:21-28, Edinburgh.
  3. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  4. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  5. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  6. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)