floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Lactuca muralis
 
Tatlıca Şelaleleri / Sinop - Ekim 2020 © Mustafa Gökmen
Lactuca muralisLactuca muralisLactuca muralisLactuca muralisLactuca muralisLactuca muralisphotos
Gözlem bildir
Divar marulu
Asteraceae / Lactuca / Lactuca muralis
mapmapmapmapmapmapmapmapmap
Divarmarulu (Lactuca muralis) Papatyagiller (Asteraceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Güney Marmara, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, Antalya, Adana alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 250-1600 m yükseklikler arasında; geniş yapraklı, karışık veya kozalaklı ağaçların oluşturduğu ormanlarda, ayrıca uçurumlar ve gölgeli kaya çıkıntılarında ve genellikle kalkerli topraklarda gözlenebilirler. 


Bilimsel olarak Lactuca muralis (L.) Gaertn. şeklinde tanımlanır.

Lactuca etimolojisi

Lactuca cins adı Latincede `sütlü ya da süt dolu` anlamına gelen latteus kelimesinden türetilmiştir; bitki gövdesinde bulunan sütlü maddeye atıfta bulunmaktadır. Lactuca kelimesi Latincede ayrıca 'marul' anlamına gelir.

muralis etimolojisi

Muralis Latincede duvar, duvar ile ilgili -özellikle şehir duvarları- anlamında kullanılır. Parantez içerisindeki kısaltmalar bu taksonu ilk yayınlayan kişiyi/kişileri, parantez dışındakiler ise ilk yayın ardından bu taksona revizyon yapan kişi/kişileri belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur. Gaertn. kısaltması bilim insanı Joseph Gaertner (1732-1791) için kullanılmıştır.

Morfoloji


20-100 cm boylanabilen, çok yıllık, otsu bir türdür. Gövdeler kıvrımsız-dik gelişir ve tüysüzdür. Yapraklar zarsı, tüysüz, dış kısımları dalgalı, kenarları küçük dişli veya lobludur; dip ve alt gövde kısmındaki yapraklar lirat iki derin parçalı, 7.5-15 x 3-8 cm boyutlardadır ve 2-6 yanal lobları vardır, dip kısmı kulaksıdır ve sap kenarlarında yapraksı uzantılar vardır; alt gövde kısmındaki yapraklar küçük kulakçıklıdır; orta gövde kısmındaki yapraklar daha küçüktür ve kulakçıklar biraz daha geniştir; üst yapraklar indirgenmiş durumdadır. Çiçeklenme Haziran-Eylül ayları arasında gerçekleşir; çiçek kurulu genellikle çok sayıda çiçekli, seyrek salkımlı ve tüysüzdür; involukrum 7-13 mm yüksekliktedir;, filariler 7-9 adettir ve 2 ( -3 ) sıralıdır, dışta kalanlar daha kısadır; çiçekler sarı renkte ve 1.2-1.3 cm çaptadır, ağız kısmı yoğun tüylüdür. Sert kabuklu meyveler 3.5-5 mm uzunlukta, hemen hemen eliptik, belirgin damarlı ve siyahımsı kahverengi renktedir; papus beyaz, içte kalanlar 5-6 mm, dışta kalanlar 0.1-0.2 mm uzunluktadır.


listMaplistPiclist

Gözlemler


Lactuca muralisKalekaya / Onikişubat / Kahramanmaraş
Temmuz 2021 ©Serdar Ölez
Lactuca muralisTatlıca Şelaleleri / Sinop
Ekim 2020 ©Mustafa Gökmen
Lactuca muralisArıt / Bartın
Aralık 2018 ©Bilge Tunçkol ve ark.
Lactuca muralisKüre / Kastamonu
Ekim 2022 ©Bilge Tunçkol ve ark.
Lactuca muralisKavaklı / Yenice / Karabük
Aralık 2019 ©Ahmet Aytekin ve ark.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Lactuca türleri: L.acanthifolia, L.aculeata, L.adenophora, L.aurea, L.boissieri, L.bourgaei, L.fenzlii, L.georgica, L.glareosa, L.hispida, L.intricata, L.kemaliya, L.kochiana, L.marschallii, L.microcephala, L.mulgedioides, L.muralis, L.orientalis, L.oyukludaghensis, L.quercina, L.racemosa, L.rechingeriana, L.saligna, L.sativa, L.scarioloides, L.serriola, L.tatarica, L.tuberosa, L.undulata, L.variabilis, L.viminea




Kaynaklar
  1. Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press.
  2. Wall lettuce, lactuca muralis - Flowers - NatureGate. (n.d.). LuontoPortti. https://www.luontoportti.com/suomi/en/kukkakasvit/wall-lettuce
  3. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  4. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  5. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  6. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)