Boyacısumağı (Cotinuscoggygria) Menengiçgiller (Anacardiaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, İç Batı Anadolu, Antalya, Adana, Dicle alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesi ile 1300 m yükseklikler arasında; makilikler, çalılıklar ve ormanlık alanlarda gelişim gösterirler.
Türkiye genelinde Boyacısumağı olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde peruk ağacı, duman ağacı veya peruklu sumak olarak bilinir. Bilimsel olarak Cotinuscoggygria Scop. şeklinde tanımlanır. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Scop. kısaltması bilim insanı Joannes Antonius Scopoli (1723-1788) için kullanılmıştır; Scopoli Avusturyalı hekim ve doğa bilimcidir; Avusturya İmparatorluğunun Linnaeus´u olarak anılır.
Morfoloji3 m boylanabilen, kışın yaprak döken, yuvarlak tepeli bir çalıdır. Gövde gri ve çatlaklıdır. Yaprak genişçe eliptik-ters yumurtamsı, 3-8 × 2.5-6 cm, her iki yüz veya en azından eksenden uzaklaştıkça gri havlı; taban yuvarlağımsı veya genişçe kamamsı, tam kenarlı, uç kısım yuvarlağımsı veya girintili, yanal damarlar 6-11 çift; yaprak sapı ~3.5 cm uzunluktadır. Çiçeklenme Nisan-Haziran aylarında; çiçek durumu birleşik salkım, havlı; çiçek sapı 7-10 mm; çiçek yaklaşık 3 mm çapta; çanaktüysüz, loblar yumurtamsı-üçgen biçimli, yaklaşık 1.2 × 0.8 mm; taç yapraklar yumurtamsı-mızraksı, 2-2.5 × 1 mm; ercik yaklaşık 1.5 mm; başçık yumurta biçimli, sapçık boylarına eşit; disk 5 loblu, eflatunumsu kahverengi; boyuncuk 3 adettir. Meyvelenme Mayıs-Ekim arası; meyve tek çekirdekli, etli, eğik ters yumurtamsı, sert damarlı, 4-5 x 3-4 mm ve tüysüzdür.
DÜŞÜK RİSKLİ / LEAST CONCERN Bu tür geniş yayılışlı ve nüfusu yüksektir. Yakın gelecekte tükenme riski bulunmamaktadır. Nesli tükenme tehlikesi altında olan türlerin kırmızı listesi Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından hazırlanmaktadır.
Diğer taxonlarTürkiye´de doğal yayılan Cotinus türleri:C.coggygria
Kaynaklar
NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)
Gözlemler
Dağbek / Pülümür / Tunceli
Eski Kâhta / Kâhta / Adıyaman
Koru / Çankaya / Ankara
Sırakaya / Kahta / Adıyaman
Kavaklıdere / Çankaya / Ankara
Güre / Uşak merkez / Uşak
Güre / Uşak
A.Ü. Fen Fakültesi / Ankara
A.Ü. Fen Fakültesi / Ankara
