floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Campanula involucrata
 
Şampaşakaraderbendi / Pülümür / Tunceli - Haziran 2022 © Serdar Ölez
Campanula involucrataCampanula involucrataCampanula involucrataCampanula involucrataCampanula involucrataCampanula involucrataphotos
Gözlem bildir
Sarımçanı
Campanulaceae / Campanula / Campanula involucrata
mapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmap
Sarımçanı (Campanula involucrata) Çançiçeğigiller (Campanulaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, Orta Kızılırmak, Yukarı Kızılırmak, Konya, Yukarı Murat-Van, Hakkari, Antalya, Adana alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 1000-2550 m yükseklikler arasında; ormanlar açıklıklarında, volkanik ve kireçtaşı kayalar ve yamaçlarda, döküntü alanlarda gözlemlenebilir.

Bilimsel olarak Campanula involucrata Aucher ex A.DC. şeklinde tanımlanır.

Campanula etimolojisi

Campanula Latincede küçük çan anlamında kullanılır. ex kısaltması, bu kısaltmayı takip eden ismin bu türü kabul görür şekilde yayınladığı ancak bunu `ex´ kısaltmasından önce gelen yayıncının kabul görmeyen açıklamalarına dayandırdığını belirtir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Aucher kısaltması bilim insanı Pierre Martin Rémi Aucher-Éloy (1793-1838) için kullanılmıştır. A.DC. kısaltması bilim insanı Alphonse Louis Pierre Pyramus de Candolle (1806-1893) için kullanılmıştır.

Morfoloji


Havlı çok yıllık. Gövdeler çok sayıda, dik veya dar açılı yükselir, (10-) 20-30 (-40) cm, yoğun yapraksı, basit, az çok çizgili. Dip yapraklar dikdörtgenimsi-eliptik, 5 x 2 cm´ye kadar, 4 cm yaprak sapına doğru daralmış, küt dişli. Sap yaprakları sapsız, üst yarı-sapı kavrar, dikdörtgenimsi-mızraksı, 20 x 15 mm, keskin uçlu, kütdişçikli. Çiçekler kısa (2 mm) saplı, yoğun terminal top başlı çiçek kurulunda; kurul altında genişçe yumurtamsı, kalpsi, soluk yeşil filarili; filarilerinaltı belirgin şekilde ağsı damarlı. Ovaryum külah şekilli. Çanak loblar dikdörtgenimsi, 4-6 mm, dik, keskin uçlu, kirpikli. Çanak tırnaklar küt uçlu, kısa, 1 mm. Taç hemen hemen hunimsi, 12-15 (-20) mm, 1/3 ( 1/2 )´üne kadar bölünmüş, loblar yumurtamsı, keskin uçlu, tüysüz veya dış kısmı yoğun havlı, mavi. Boyuncuk dışa taşmış. Tepecik 2. Kapsül külah şekilli, 4 x 3 mm, 2 küçük dip gözenekle açılır şekilde. Tohumlar dikdörtgenimsi, düz, 2 x 0.9 mm, kahverengi.



listMaplistPiclist

Gözlemler


Campanula involucrataSağlamtaş / Pülümür / Tunceli
Haziran 2023 ©Serdar Ölez
Campanula involucrataBozağakaraderbent / Pülümür / Tunceli
Haziran 2022 ©Serdar Ölez
Campanula involucrataŞampaşakaraderbendi / Pülümür / Tunceli
Haziran 2022 ©Serdar Ölez
Campanula involucrataÇamlıyayla / Mersin
Mayıs 2018 ©Serdar Ölez
Campanula involucrataKıbrıs / Mamak / Ankara
Aralık 2019 ©Serdar Aslan vd.
Campanula involucrataAnkara
Aralık 2015 ©İsmail Eker vd.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Campanula türleri: C.acutiloba, C.aghrica, C.ajugifolia, C.akgulii, C.aktascii, C.alisan-kilincii, C.alliariifolia, C.antalyensis, C.argentea, C.armena, C.aucheri, C.axillaris, C.balansae, C.bellidifolia, C.betonicifolia, C.betulifolia, C.bipinnatifida, C.bluemelii, C.bononiensis, C.bornmuelleri, C.buseri, C.cervicaria, C.choruhensis, C.collina, C.conferta, C.coriacea, C.crispa, C.cymbalaria, C.damboldtiana, C.davisii, C.delicatula, C.demirsoyi, C.dersimensis, C.drabifolia, C.ekimiana, C.erinus, C.fastigiata, C.flaccidula, C.fruticulosa, C.glomerata, C.grandis, C.hacerae, C.hagielia, C.haradjanii, C.hedgei, C.hierosolymitana, C.iconia, C.involucrata, C.isaurica, C.jacquinii, C.kirikkaleensis, C.kotschyana, C.koyuncui, C.lactiflora, C.latifolia, C.ledebouriana, C.leucosiphon, C.lingulata, C.lycica, C.lyrata, C.macrostachya, C.macrostyla, C.malatyaensis, C.mardinensis, C.massalskyi, C.medium, C.mugeana, C.munzurensis, C.myrtifolia, C.oligosperma, C.olympica, C.ovacikensis, C.pamphylica, C.patula, C.peregrina, C.persica, C.persicifolia, C.peshmenii, C.phrygia, C.phyctidocalyx, C.pinnatifida, C.podocarpa, C.pontica, C.postii, C.propinqua, C.psilostachya, C.ptarmicifolia, C.pterocaula, C.pubicalyx, C.pulvinaris, C.pyramidalis, C.quercetorum, C.radula, C.ramosissima, C.rapunculoides, C.rapunculus, C.raveyi, C.retrorsa, C.reuteriana, C.rimarum, C.rotundifolia, C.rumeliana, C.saxonorum, C.sclerotricha, C.scoparia, C.seraglio, C.sibirica, C.silifkeensis, C.simulans, C.sivasica, C.sorgerae, C.sparsa, C.spathulata, C.stellaris, C.stevenii, C.stricta, C.strigillosa, C.strigosa, C.telephioides, C.telmessi, C.teucrioides, C.tomentosa, C.trachelium, C.trachyphylla, C.tridentata, C.troegerae, C.yaltirikii, C.yildirimlii
Gözlem bildirilen diğer Campanula türleri: C.poscharskyana




Kaynaklar
  1. Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press (Kısım çevirisi: Ölez S., 2023)
  2. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  3. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  4. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  5. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)