Cins adı: Campanula
Türkiye´de toplam 128 tür, 24 alttür, 5 varyete doğal yayılış göstermektedir. Toplam 1 egzotik/kültür türü gözlemi bildirilmiştir. Turuncu noktalar gözlem konumlarıdır.
Sivriçıngırak
Campanula acutiloba
Ağrıçanı
Campanula aghrica
Endemik
Erciyesçanı
Campanula ajugifolia
Endemik
Gülçanı
Campanula akgulii
Endemik
Campanula aktascii
Campanula alisan-kilincii
Akçan
Campanula alliariifolia
Antalyaçanı
Campanula antalyensis
Endemik
Gümüşhaneçanı
Campanula argentea
Endemik
Esnekçıngırak
Campanula armena
Yaylaçanı
Campanula aucheri
Koruçanı
Campanula axillaris
Endemik
Mamıkçanı
Campanula balansae
Endemik
Kafçanı
Campanula bellidifolia
Kafçanı
Campanula bellidifolia subsp. saxifraga
Uluçıngırak
Campanula betonicifolia
Uluçıngırak
Campanula betonicifolia subsp. betonicifolia
Endemik
Karacaçanı
Campanula betonicifolia subsp. karadjana
Endemik
çıngırakotu
Campanula betulifolia
çıngarotu
Campanula betulifolia var. betulifolia
Endemik
Campanula betulifolia var. exappendiculata
Endemik
Babadağçanı
Campanula bipinnatifida
Endemik
Samançanı
Campanula bluemelii
Endemik
çalıçıngırağı
Campanula bononiensis
Taşçıngırağı
Campanula bornmuelleri
Endemik
Gevrekçan
Campanula buseri
Ponponçanı
Campanula cervicaria
çoruhçıngırağı
Campanula choruhensis
Endemik
çayırçıngırağı
Campanula collina
Saklıçançiçeği
Campanula conferta
Cevazçançiçeği
Campanula coriacea
Burumçanı
Campanula crispa
Duldaçanı
Campanula cymbalaria
Ayaşçançiçeği
Campanula damboldtiana
Endemik
Torosçanı
Campanula davisii
Endemik
Narinçan
Campanula delicatula
şahçanı
Campanula demirsoyi
Endemik
Beyaz çançiçeği
Campanula dersimensis
Dişliçançiçeği
Campanula drabifolia
Ekimçanı
Campanula ekimiana
Endemik
çatalçançiçeği
Campanula erinus
Bereketçanı
Campanula fastigiata
Sarkıkçıngırak
Campanula flaccidula
Fethiyeçıngırağı
Campanula fruticulosa
Endemik
Yumakçanı
Campanula glomerata
Yumakçanı
Campanula glomerata subsp. hispida
öküzçıngırağı
Campanula grandis
öküzçıngırağı
Campanula grandis subsp. grandis
Endemik
Rizeçıngırağı
Campanula grandis subsp. rizeensis
Endemik
Hacerçanı
Campanula hacerae
Egeçanı
Campanula hagielia
Amanosçanı
Campanula haradjanii
Endemik
Dostçançiçeği
Campanula hedgei
Endemik
Cüceçançiçeği
Campanula hierosolymitana
Konyaçanı
Campanula iconia
Endemik
Sarımçanı
Campanula involucrata
Ermenekçanı
Campanula isaurica
Endemik
Ergeneçıngırağı
Campanula jacquinii
Kaleçıngırağı
Campanula kirikkaleensis
Endemik
Yörükçanı
Campanula kotschyana
Babaçançiçeği
Campanula koyuncui
Endemik
Kuspida
Campanula lactiflora
çançiçeği
Campanula latifolia
çançiçeği
Campanula latifolia subsp. latifolia
Yalçınçançiçeği
Campanula ledebouriana
Endemik
Inçançiçeği
Campanula leucosiphon
Endemik
Kıllıçançiçeği
Campanula lingulata
Hoşçıngırak
Campanula lycica
Endemik
Memek
Campanula lyrata
Pekerçanı
Campanula macrostachya
Ayaklıçançiçeği
Campanula macrostyla
Endemik
Zürbeçan
Campanula malatyaensis
Mardinçıngırağı
Campanula mardinensis
Yerçanı
Campanula massalskyi
Kocaçançiçeği
Campanula medium
Campanula mugeana
Munzurçanı
Campanula munzurensis
Endemik
Bodurçançiçeği
Campanula myrtifolia
Endemik
çarşakçançiçeği
Campanula oligosperma
Endemik
Ormançanı
Campanula olympica
Ovacıkçanı
Campanula ovacikensis
Inceçan
Campanula ovacikensis subsp. capitellata
Endemik
Ovacıkçanı
Campanula ovacikensis subsp. ovacikensis
Endemik
Yurtçanı
Campanula pamphylica
Afyonçanı
Campanula pamphylica subsp. afyonica
Endemik
Yurtçanı
Campanula pamphylica subsp. pamphylica
Endemik
Tokurçanı
Campanula pamphylica subsp. tokurii
Endemik
Körpeçan
Campanula patula
Körpeçan
Campanula patula subsp. patula
Cennetçanı
Campanula peregrina
Acemçanı
Campanula persica
Zarifçıngırak
Campanula persicifolia
Zarifçıngırak
Campanula persicifolia subsp. persicifolia
Beyçıngırağı
Campanula peshmenii
Endemik
Balçıkçanı
Campanula phrygia
Dicleçıngırağı
Campanula phyctidocalyx
Taraklıçan
Campanula pinnatifida
Endemik
Kavrukçan
Campanula podocarpa
Tiryalçanı
Campanula pontica
Sırp çançiçeği
Campanula poscharskyana
Egzotik
Yünlüçıngırak
Campanula postii
Kumçanı
Campanula propinqua
Gülekçanı
Campanula psilostachya
Endemik
Tersçançiçeği
Campanula ptarmicifolia
Endemik
Kanatlıçıngırak
Campanula pterocaula
Endemik
Solukçançiçeği
Campanula pubicalyx
Endemik
Kayrakçanı
Campanula pulvinaris
Endemik
Keşişçanı
Campanula pyramidalis
Meşeçanı
Campanula quercetorum
Endemik
Yarçanı
Campanula radula
Gagalıçıngırak
Campanula ramosissima
Elmacık
Campanula rapunculoides
Campanula rapunculoides subsp. cordifolia
Firenksalatası
Campanula rapunculus
Sidikliçançiçeği
Campanula rapunculus subsp. lambertiana
Firenksalatası
Campanula rapunculus subsp. rapunculus
Efeçıngırağı
Campanula raveyi
Endemik
Yozçıngırak
Campanula retrorsa
Selçançiçeği
Campanula reuteriana
Kılçıngırak
Campanula rimarum
Endemik
Meryemanaeldiveni
Campanula rotundifolia
Rumeliçançiçeği
Campanula rumeliana
Rumeliçançiçeği
Campanula rumeliana subsp. rumeliana
Inceçıngırak
Campanula saxonorum
Endemik
Dereçıngırağı
Campanula sclerotricha
Demetçanı
Campanula scoparia
Endemik
Kırkçıngırak
Campanula seraglio
Endemik
Kabaçıngırak
Campanula sibirica
Kabaçıngırak
Campanula sibirica subsp. hohenackeri
Türkmençıngırağı
Campanula silifkeensis
Endemik
Adaçanı
Campanula simulans
Sivasçanı
Campanula sivasica
Endemik
Bozkırçanı
Campanula sorgerae
Endemik
Mahyaçanı
Campanula sparsa
Mahyaçanı
Campanula sparsa subsp. sparsa
Kaşıkçanı
Campanula spathulata
Yıldızçanı
Campanula stellaris
Yançançiçeği
Campanula stevenii
Benliçan
Campanula stevenii subsp. beauverdiana
Yançançiçeği
Campanula stevenii subsp. stevenii
Gürçançiçeği
Campanula stricta
Campanula stricta var. alidagensis
Endemik
Campanula stricta var. libanotica
Gürçançiçeği
Campanula stricta var. stricta
Periçıngırağı
Campanula strigillosa
Endemik
Kıraççanı
Campanula strigosa
Beritçıngırağı
Campanula telephioides
Endemik
Kadimçançiçeği
Campanula telmessi
Endemik
Bozdağçanı
Campanula teucrioides
Endemik
Yakalıçan
Campanula tomentosa
Endemik
Kovançanı
Campanula trachelium
Kovançanı
Campanula trachelium subsp. athoa
Bolkarçanı
Campanula trachyphylla
Endemik
Gökçeçançiçeği
Campanula tridentata
Ispirçıngırağı
Campanula troegerae
Endemik
Paşaçanı
Campanula yaltirikii
Endemik
Yiğitçıngırağı
Campanula yildirimlii
Endemik
Genel Anlatım [1]
Özellikle kuzey yarım küre ve Akdeniz bölgesinde yayılış gösteren Campanula cinsi, dünya üzerinde 300’e yakın türle temsil edilmektedir (Rosatti, 1986). Ancak bazı kayıtlarda bu sayının 500 olabileceği belirtilmektedir (İnceoğlu,1975). Türkiye’nin de içinde bulunduğu Akdeniz Havzası Campanula cinsinin dünyadaki çeşitlenme merkezlerinden birisidir (Contadriopoulos, 1984). Campanula türleri genel olarak her toprakta yetişebilirler. Fakat daha çok kumlu– tınlı toprakları severler. Birçok türü süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir. Gerek park ve bahçelerde, gerekse kaya bahçeleri ve kuru taş örgü duvarların plantasyonunda kullanılmaya uygundur.
Morfoloji [1]
Çoğu zaman kalınlaşmış köklü veya rizomlu, tek, iki veya çok yıllık bitkiler. Yapraklar genellikle taban yaprakları rozet teşkil eder. Çiçek durumu tek çiçekliden, raşem, panikül, başak bazen kapitula. Çiçekler saplı veya sapsız, genellikle gösterişli, aşağıya sarkık, yanlara yayık veya dik. Kaliks 5 parçalı, bazen anadamarlar arasında geriye dönük ekler mevcut. Krolla 5 parçalı, çan, silindirik, huni veya tekerlek şeklinde, genellikle mavi, menekşe veya leylak renkli olup ¾ ‘ten fazla bölünmez. Anterler serbest, nadiren sadece genç çiçeklerde birleşik. Ovaryum 3 veya 5, nadiren 2 gözlü. Stilus tabanda disksiz, stigma 2, 3 veya 5 parçalı. Kapsül dik veya sarkık, 2, 3 veya 5 tabansal, yanal veya tepe açıklıkları ile açılır. Tohumlar çok sayıda, küçük ve parlak.
Etimoloji
Campanula Latincede küçük çan anlamında kullanılır.
1) Dumlupınar, A. F. (2014). Campanula Oligosperma Damboldt, Campanula Yildirimlii Kit Tan & Sorger Ve Campanula Ptarmicifolia Lam. (Campanulaceae) Türleri̇ni̇n Anatomi̇k, Morfoloji̇k Ve Ekoloji̇k Özelli̇kleri̇ Üzeri̇ne Bi̇r Çalışma [Unpublished master´s thesis]. Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü.
2) İnceoğlu, Ö.,“Akdeniz bölgesine ait bazı Campanulaceae polenleri üzerinde palinolojik araştırmalar”,Hacettepe Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 5: 101-167 (1975).
3) Rosatti, T.J.,“The genera of Sphenocleaceae and Campanulaceae in the Southeastern United States”, Journal of the Arnold Arboretum, 67: 1-64 (1986). Stace, C.A.,“Plant Taxonomy And Biosystematics”, Edward Arnold publisher) ltd., London, s. 540 (1980).
4) Contandriopoulos, J.,“Differentiation and evolution of the genus Campanula in the Mediterranean region”. In: WF Grant (ed.) Plant Biosystematics, Toronto: Academic Press, 141-156 (1984).
5) Türkiye'de tespit edilen türler listesi için BizimBitkiler.org.tr veritabanından yararlanılmıştır (Güner,A., Aslan,S., Ekim,T., Vural,M., Babaç,M.T., (edlr.), (2012). Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul.).
