Crucianella sp.

Oyaca / Gölbaşı / Ankara - Haziran 2017 © Ahmet Demirtaş

Gözlem bildir

Haçotu

Rubiaceae / Crucianella / Crucianella sp.

Haçotu (Crucianella sp.) Kökboyagiller (Rubiaceae) ailesinden bir türdür. Akdeniz Bölgesi, Orta ve Batı Asya ülkelerine yayılı 35-40 türü, Türkiye`de ise 15 civarında türü bulunmaktadır; deniz seviyesi ile 1500 m yükseklikler arasında; çam ormanı açıklıkları, makilikler, friganalar, taşlık yamaçlar, meyve bahçeleri ve tarlalarda doğal gelişim gösterir.

Bilimsel olarak Crucianella L. şeklinde tanımlanır. Crucianella cins adı Latincede `haç` anlamına gelen crux kelimesinden türetilmiştir; crucianella kelimesi 'küçük haç' ifadesinin düzgün olmayan şekilde ifade edilmiş halidir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji

25-50 cm boylanabilen, tek veya çok yıllık, otsu bir cinstir. Gövdeler genellikle tabanda odunsu; dallar uzun, narin, dört köşelidir. Yapraklar genellikle şeritsi veya mızraksı, nadiren yumurtamsı veya ters yumurtamsı; üst yapraklar karşılıklı dizili, stipül yok; alt yapraklar çevrel dizili, stipül ipliksi dir. Çiçeklenme Nisan-Ağustos arasında; çiçek durumu başak; çiçekler küçük, genellikle tekil, sapsız veya kısa sapcıklı; brakte mevcut, her çiçek için 3 adet; çanak küçük, fincansı, loblar fark edilmesi zor; taç tüp çanaktan uzunca, 4-5 loblu; ercik 4-5, gömülü; başçık şeritsi; ovaryum ± yassı; boyuncuk uca doğru ikiye bölünmüş, ipliksi, sıklıkla taç tüpünden uzunca, dallar düzensiz; tepecik 2, küresel. Meyve sert kabuklu, 2 bölmeli, olgunlaşınca açılmayan, dikdörtgenimsi-şeritsi, nadiren küremsi; tohum 1, çoğunlukla dikdörtgenimsi şekildedir.

listMap listPic list

Gözlemler

Türkiye´de doğal yayılan diğer Crucianella türleri: C.angustifolia, C.bithynica, C.disticha, C.exasperata, C.gilanica, C.imbricata, C.kurdistanica, C.latifolia, C.macrostachya, C.sorgerae

Kaynaklar

NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)

Sayfaya atıf metni: Crucianella sp.. florꜳnatolica içinde. Erişim tarihi Mart 20, 2025, Erişim adresi http://www.floranatolica.com/eukaria/gui/species.php?ID=Crucianella-sp.
Manifesto: Floranatolica sayfaları amatör bir grup tarafından derlenir hazırlanır; mekânlar, rotalar ve canlılar hakkında genel bilgiler vererek, insanların doğa sevgisi ve onu koruma ve araştırma isteğini arttırmayı hedefler. Floranatolica, bitki gözlemlerini kaydedip organize edebileceğiniz ve diğer gözlemciler ve araştırmacılar ile paylaşabileceğiniz bir platform sağlar. Floranatolica ayrıca gezip gördüğünüz yerlerin parkur, yorum ve gözlemlerini paylaşabileceğiniz bir platformdur. Dileyen herkes Floranatolica'ya gönüllü katkı sağlayabilir. Floranatolica tüm doga yürüyüşçülerini, bitki gözlemcilerini, mantar toplayıcılarını, orman ve park korucularını, ekolojistleri ve doğa tutkunlarını bu amaçla yurttaş bilgin olmaya davet eder; ayrıca tüm bilim insanlarını da gözlemlerini erişilebilir ve sistematik platformlarda paylaşmaya davet eder. Floranatolica biyo-coğrafyamızda tanımlanabilen/keşfedilen tüm verilerin toplumun ortak değeri olduğuna, bu değerin tanınması ve anlaşılması ile onu koruma isteğinin belirgin olarak artacağına inanır. floranatolica.com web sitesi GezenAdam tarafından şekillendirilmiştir; bu sayfalarda yayınlanan içeriklere katkıda bulunmak veya değiştirmemiz gerektiğini düşündüğünüz kısımları bildirmek için bize admin@floranatolica.com adresinden ulaşabilirsiniz. Yasal Uyarı: Bu sayfa Creative Commons Atıf CC-BY-SA 4.0 Uluslararası Lisansı ile yayınlanmaktadır; uygun atıf ve bağlantı vermek kaydı ile bu sayfada yayınlanan görsel ve metinleri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz; bu sayfaya atıf yapmak için MLA, CMOS, APA, ASA, MHRA,... kalıplarından yararlanabilirsiniz. Bu sayfada yayınlanan fotoğraf ve metinlerin tüm sorumluluğu paylaşımı yapan editöre aittir. Editör bu fotograf veya metinleri floranatolica.com web sitesinde yayınlayarak, kendi adı ve bu sayfa bağlantısı verilmesi kaydı ile bunların her ortam veya formatta kopyalanabilir ve yeniden dağıtilabilir olmasına izin verdiğini kabul etmektedir. Editör kendisine ait olmayan ve telif hakkı içeren veya T.C. yasalarına uygunsuz paylaşımlar yapamaz. Florꜳnatolica şikayet postası almadığı sürece bu paylaşımları yayında tutar ve içerik sorumluluğunu kabul etmez. Bu paylaşımların içeriği ile ilgili uygunsuz bir durum olduğunu düşünüyorsanız lütfen admin@floranatolica.com adresine bildiriniz. Bildiriminiz en kısa sürede değerlendirilip size bilgi verilecektir. Çerez Politikası ve Aydınlatma Metni: 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca, kişisel verileriniz; veri sorumlusu olarak Florꜳnatolica web sitesi tarafından KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen kapsamda işlenebilecektir. KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen haklarınıza ilişkin taleplerinizi, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ uyarınca hazırlayarak admin@floranatolica.com eposta adresinden iletebilirsiniz. Reklam Politikası: Bu sayfada yayınlanan reklamlar GoogleAdsense tarafından seçilmekte ve yerleştirilmektedir. Uygunsuz içerikte olduğunu düşündüğünüz reklamları bildiriniz.

Crucianella etimolojisi

Morfoloji

Gözlemler