Kiraz dipkurdu (Capnodistenebrionis) Süslüböcekler (Buprestidae) ailesinden bir türdür.
Türkçe literatürde genellikle Kiraz dipkurdu olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde fidan dipkurdu, çopur veya çopurböcek olarak bilinir. Bilimsel olarak Capnodistenebrionis Linnaeus 1761 şeklinde tanımlanır. Linnaeus kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.
Morfoloji
Ergin böcekler mat siyah renklidir; pronotum ve elytra üzerinde yer yer beyazımsı gri lekeler bulunmaktadır. Antenler siyah renkli, sert ve seyrek kıllıdır. Başın üzeri düzensiz girintilidir, girinti içlerinde yer yer beyazımsı lekeler bulunur. Baş ile pronotum arası kirpik şeklinde sarı renkli kıllarla kaplıdır. Pronotum üzerinde scutellum’un önünde çevresi parlak siyah renkte olan bir çukur yer alır; 4'ü esas olmak üzere, çok sayıda düzgün veya düzgün olmayan şekilde parlak, siyah renkte kabartılar bulunur; kabartılı alanların dışındaki kısım içleri beyazımsı gri ve bazen de kahverengimsi renkli derin düzensiz girintilerle kaplıdır. Elytra serttir; uzunluğu 2/3’ünden sonra daralır ve ucu küt olarak biter; üzerinde derin girintiler bulunmakla birlikte, bunlar birbirlerine çok yakın olmadığından kesiksiz çizgiler görünümünde değildir; ayrıca yer yer pronotum’dakine benzer renk değişiklikleri olabilir. Vücudun ventrali de, dorsali gibi çukurcukludur. Ön ve orta coxa çevresi yoğun sarımsı renkli kıllarla kaplıdır. Arka coxanın gerisinde bir çıkıntı bulunur. Femur ve tibia çukurcukludur; tibianın üzeri kısa dikenlerle kaplıdır ve tırnaklarında diş yoktur; tarsusun son segmenti öncekilerden daha uzundur.
Benzer taxonlarTürkiye´de doğal yayılan diğer Capnodis türleri:C.tenebrionis
Kaynaklar
Karaca, Z. (2012). Malatya ili kayısı bahçelerinde bulunan Capnodis türleri, yoğunlukları ve zarar oranlarının belirlenmesi [Master's thesis]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=rcbWnuqW6HxCZ_98ARapgvt5K_JYmmLACaWpkcFYfeH7Mw-_mffCRfdnCEMvk-Qj
Bitki Zararlıları Zirai Mücadele Teknik Talimatları. (n.d.). T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı - Bitki Sağlığı Araştırmaları Daire Başkanlığı. https://www.tarimorman.gov.tr/TAGEM/Belgeler/yayin/Bitki%20Zararl%C4%B1
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)